Karpackie jaskinie i sztolnie skrywają nie tylko naturalne piękno, ale i niezliczone tajemnice przeszłości. Od legend o ukrytych skarbach, po ślady dawnych górników.
Piękne i wciąż nie do końca odkryte, karpackie jaskinie oraz sztolnie, od wieków fascynują wiele osób. Ukryte w gęstych lasach podziemne formacje to bogactwo przyrodnicze, o którym opowiadane są legendy. W Beskidzie Niskim, na stokach góry Cergowej (716 m n.p.m.), znajdują się liczne jaskinie szczelinowe, powstałe w wyniku ruchów tektonicznych w warstwach piaskowca.
Największym skupiskiem takich obiektów w tej górze, są znane od wieków groty, wspomniane już w 1676 roku w opisie kościołów dekanatu krośnieńskiego. Autor tego opisu twierdził, że tymi jaskiniami można przejść na drugą stronę góry Cergowej, a przez ich otwory ustawicznie wieją wiatry. W obrębie jaskiń powstały pęknięcia i szczeliny, a na ich powierzchni rowy osuwiskowe, biegnące zazwyczaj w poprzek linii spadku stoku. Skały tworzące górę Cergową są w ciągłym ruchu, dzięki czemu wypełniają się starsze i wciąż powstają nowe szczeliny.
Do tej pory w masywie Cergowej spenetrowano i opisano kilkanaście obiektów tego rodzaju. Znane od lat jaskinie znajdują się także na zachodnim stoku tej góry. Nazwy takie jak Na Wierzchowinie, Pod Lasem, Przy Buku czy Przy Szkółce, określają szczeliny o długościach od 7 do 47 metrów i deniwelacji sięgającej 8 metrów. Najdłuższa jednak i najtrudniejsza w eksploracji cergowska jaskinia znajduje się na wschodnim stoku góry i posiada korytarze o długości 75 metrów.
Wnętrza tych jaskiń są wilgotne i błotniste, a na ich ścianach można dostrzec nacieki wapienne. Z kolei na zboczach góry Piotruś (728 m.n.p.m.), odległej od Cergowej o 4 km, zinwentaryzowano w 2001 roku dwie jaskinie szczelinowe: Studnię w Piotrusiu o długości 6 metrów i Jaskinię Wodną o długości 12 metrów.
Dobrze zachowane sztolnie– ślady górniczej przeszłości
Karpaty obfitują nie tylko w naturalne jaskinie, ale także w sztolnie, które wiele lat temu drążone były dla uzyskania kamienia czy rud żelaza. Te podziemne korytarze są świadectwem dawnej działalności górniczej na tych terenach. W wielu miejscach można natknąć się na pozostałości po starych kopalniach, które dziś stanowią atrakcje turystyczne i edukacyjne. Przykładem mogą być sztolnie w rejonie Kowar. Wydobywano w nich rudę żelaza i uranu.
Obecnie, dostępne dla turystów podziemne trasy edukacyjne, pozwalają na poznanie historii górnictwa w tym regionie. Zwiedzający mogą podziwiać dawne narzędzia górnicze, wagoniki kopalniane i pozostałości inhalatorium. Trasa o długości 1200 metrów oferuje wgląd w metody wydobycia surowców i warunki pracy górników. Dla bardziej odważnych dostępna jest trasa ekstremalna, trwająca około 3 godziny, która prowadzi przez mniej dostępne partie kopalni. Poszukując w internecie informacji o tego rodzaju wycieczkach, warto przy okazji sprawdzić wyniki rozgrywek piłkarskich, korzystając z Superbet kod promocyjny.
Karpackie jaskinie i sztolnie to miejsca pełne historii, które zachwycają nie tylko swoją geologiczną unikalnością, ale także fascynującymi opowieściami. Odkrywając ich tajemnice, można poczuć ducha przeszłości i niezwykłą atmosferę tego regionu.
