Warzelnia Soli, Preszów

Miasto Preszów słynie m.in. z wydobycia soli. W przeszłości działała tu ważna warzelnia, o której dzisiaj przypomina unikatowy zabytkowy kompleks techniczny. Obiekty służące do czerpania i warzenia soli z solanki zostały w 1970 r. uznane za narodowy zabytek kultury.

 Historia

Pierwsze wzmianki o złożach soli w okolicy Preszowa pochodzą z 1223 r. W 1570 r. pogłębiono szyb Leopold (pierwotnie Szyb Cesarski), dzięki czemu odkryto złoże soli kamiennej i uproszczono sposób pozyskiwania tego surowca. W 1752 r. kopalnia została zalana i nad szybem wybudowano tzw. gapel wyposażony w konny kierat. Solankę wydobywano przy użyciu worków z bawolich skór. Przez drewniany wodociąg woda przepływała do ośmiu drewnianych zbiorników o pojemności 1320 ha każdy. Solanka spływała do niecki ogrzewanej drewnem, z której woda odparowywała, pozostawiając na dnie warstwę soli. Pierwotnie solankę przetwarzano w warzelniach František i Ferdinand. Tę drugą w 1931 r. zniszczono. Sól składowano w komorach, które z architektonicznego punktu widzenia stanowiły najbardziej okazało obiekt. Niestety spłonęły 18 maja 1986 r. Na powierzchni wybudowano kołatkę. Stukanie w deskę sygnalizowało początek dnia roboczego lub inne ważne bądź nadzwyczajne wydarzenia.

Unikatowy zabytek techniki

Z pierwotnej Warzelni Soli udało się zachować i zrekonstruować kołatkę, szyb Leopold, kierat koński, zbiorniki i warzelnię František. Najbardziej oryginalny jest zarys wieży dawnego magazynu soli. W skład ekspozycji wchodzi również zbiór zdjęć z epoki i wiele ciekawych pomniejszonych modeli. Udostępniony kompleks znajduje się w południowo-wschodniej części Preszowa, na osiedlu Solivar. Obiektem administruje Słowackie Muzeum Techniczne w Koszycach.

Koronki żon górników