ZAMEK W PIENINACH NA ZAMKOWEJ GÓRZE

Zamek został wybudowany na półce skalnej. Był niewielki ze względu na szczupłość miejsca i perfekcyjnie wtopiony w naturalne skalne grzbiety. Mury obronne o długości 88 m i grubości 1 m wykonano z miejscowych skał wapiennych. Opierająca się na nich nadbudowa była prawdopodobnie drewniana. Od zachodniej strony znajdowała się brama, a pod nią piwnice. Tuż za bramą wykuto w skale cysternę, gdzie gromadzona była woda z niewielkiego źródełka. Nazywa się go źródłem św. Kingi. Od wschodniej strony za cysterną pozstały kwadratowe fundamenty, zapewne baszty obronnej. Zachowały się także fragmenty muru tarczowego odcinające zbocze góry zakolem od strony północnej. Pozostałe zbocza stanowiły urwiska utrudniające dostęp do zamku. Pierwsza pisana wzmianka o zamku pochodzi od Jana Długosza. Podaje on, że Kinga schroniła się tam w czasie najazdu tatarskiego. Za datę powstania przyjmuje się 1257 r., kiedy to Kinga otrzymała w posiadanie Ziemię Sądecką, a Polska południowa stała się terenem częstych najazdów tatarskich. Początkowa Kinga mogła się w nim chronić ze swoim mężem Bolesławem Wstydliwym, a później z siostrami klaryskami ze Starego Sącza. Późniejsze dzieje zamku są mgliste i nie do końca znane. Różne materiały wspominają o zburzeniu go przez husytów w latach 1431 lub 1435. W 1904 r. w skale poniżej zamku wykuto grotę, gdzie wstawiono statuę Kingi, a góra stała się miejscem licznych pielgrzymek.

W wieku XX upodobali sobie to miejsce pustelnicy i urządzili tam swoją ostoję. W latach 1904 – 1914 był to Władysław Stachura. Od 1924 r. osiadł kolejny brat – Wincenty Kasprowicz z Poznania.

Ciekawostki:

Istnieje wiele legend związanych z zamkiem i św. Kingą. Większość związana jest z jej ucieczką wraz z zakonnicami ze starosądeckiego klasztoru przed najazdem tatarskim w 1287 r. Trasa tej ucieczki przebiegała przez Beskid Sądecki do Krościenka i dalej do zamku. Jedna z legend mówi, że gdy Tatarzy dopędzali uciekających, Kinga rzuciła wstążkę, z której powstał i zagrodził Tatarom drogę Dunajec. Tatarzy skoczyli wpław, wtedy Kinga rzuciła grzebień i wyrosły góry,  skały sięgające nieba.  Wrogowie nie odstąpili, ale wdzierali się po urwiskach – wtedy święta rzuciła szczotkę i nagie skały pokryły się lasem utrudniającym pościg. Tatarzy przedzierali się jednak dalej, wtedy rzuciła za siebie lusterko, z którego powstało jezioro i zalało nieprzyjacielski pościg. Inne legendy mówią o rolniku na Krasie i łzach,  zmieniających się w białe kwiaty, oraz płynących z poranionych nóg kroplach krwi, które zamieniały się w czerwone kwiaty. 

Dojazd:

Do Krościenka i dalej pieszo szlakami turystycznymi w różnych wariantach.

Literatura:

1. Juliusz Marszałek, Katalog grodzisk i zamczysk w Karpatach, Wydawnictwo Stanisław Kryciński - Warszawa 1993
2. Andrzej Skorupa, Zamki i kasztele na polskim Podtatrzu. Kraków 1995 
3. Przewodnik Pieniny – Józef Nyka Trawers 1998
4. Legendy o błogosławione Kindze – Urszula Janicka-Krzywda – Kraków 1998