Zaklęte w drewnie - Kościół pw. św. Michała Archanioła w Dębnie Podhalańskim

W podhalańskim arcydziele wędrownych artystów. Kościół pw. św. Michała Archanioła w Dębnie Podhalańskim

Zamknijmy oczy i przenieśmy się w czasie. Wyobraźmy sobie przepiękny krajobraz: zielone łąki i pastwiska, bujne trawy i gęstwinę drzew. Wśród nich również drewnianą świątynię. Jest połowa wieku XV.

Jest połowa wieku XV, kiedy z modrzewia i jodły wzniesiony zostaje kościółek w Dębnie. Służy ludziom. I Bogu. Przez kolejne setki lat zbierają się tu wierni na wspólnej modlitwie. Wznoszą błagania, ale i dziękują. Dziękują za świątynię, która na początku XVI w. zostaje wyposażona w ołtarz główny – malowany tryptyk. Olśniewa on bogactwem kolorów i złoceń w przedstawieniu tzw. Grupy Świętej Rozmowy: Matki Boskiej
z Dzieciątkiem, św. Katarzyny (z kołem i mieczem) oraz patronem świątyni – Michałem Archaniołem (z mieczem i wagą). Zachwycające są zdobienia ze złota z ornamentami roślinnymi.

Jak to możliwe, że skarby takie jak rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego stworzona
w 1380 r. zachowały się do dzisiaj? Szczęście, zdawałoby się, w nieszczęściu! W roku 1630 Dębno włączono do parafii w Maniowach. Paradoksalnie, to wydarzenie „uratowało” świątynię. Wszystkie zgromadzone pieniądze wydawano na kościół parafialny: kupowano obrazy, zamawiano ołtarze, tworzono polichromię, rozbudowywano według nowych trendów i modernizowano. Ponieważ kościół pw. św. Michała Archanioła był filialnym, nie dokonywano w nim żadnych zmian. Dzięki temu zachował się on przez kilkaset lat w niemalże niezmienionej postaci.

Dlatego też można dziś obejrzeć większość gotyckiego wyposażenia, a przede wszystkim polichromię z przełomu XV i XVI w. Wykonana została za pomocą patronów, czyli szablonów ze skóry. W tych długich pasach powycinane były różnego rodzaju wzory, które kolejno układane na element i zamalowywane farbami tworzyły przepiękną kompozycję. W kościółku w Dębnie doliczono się aż 77 motywów roślinnych, geometrycznych i architektonicznych. Są też przedstawienia figuralne jak walka św. Jerzego ze smokiem.

W świątyni znajduje się tyle wspaniałych zabytków, że nie sposób o wszystkim opowiedzieć. Warto jednak wspomnieć o muzyce, która w niej rozbrzmiewa. Nietypowym instrumentem w kościółku są cymbały: ich najgrubsza płytka wydaje najwyższy dźwięk,
a najcieńsza najgrubszy, czyli odwrotnie niż w normalnych cymbałach.

Te wszystkie wspaniałości tworzą wartość unikalną, docenioną przez komitet UNESCO, który umieścił świątynię z Dębna na liście zabytków będących wspólnym dziedzictwem ludzkości.