Zapora w Świnnej Porębie przyszłym Jeziorem Wadowickim?

Budowę zapory w Świnnej Porębie odwlekano przez wiele lat. Pomimo zatwierdzenia lokalizacji zapory oraz założeń techniczno-ekonomicznych w latach 70-tych ubiegłego wieku, planowane rozpoczęcie robót w roku 1980 zostało wstrzymane. Do prac powrócono dopiero w 1986 roku po zaktualizowaniu założeń i ponownym zatwierdzeniu przedsięwzięcia do realizacji. Budowa miała trwać przez kolejnych 10 lat, aż do 1996 roku. Inwestycja miała charakter centralny z gwarancją finansowania przez budżet państwa. Ze względu na zmiany społeczno-gospodarcze w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku oraz związane z tym kłopoty finansowe, prace się opóźniały. Wskutek tego kolejne terminy zakończenia inwestycji nie zostały dotrzymane. Kryzys finansowy ostatniej dekady na Śląsku, dla którego zbiornik miały być źródłem wody pitnej, wstrzymał po raz kolejny budowę zbiornika. Harmonogram prac przyjęty przez Sejm w 2005 roku został zawieszony. Whttp://pl.wikipedia.org/wiki/Zbiornik_%C5%9Awinna_Por%C4%99ba - cite_note-1 2010 roku rząd podjął jednak decyzję o ostatecznym sfinansowaniu inwestycji, a na planowany termin zalania zbiornika wyznaczono rok 2014.

Zapora usytuowana jest we wschodniej części Beskidu Małego w miejscowości Świnna Poręba. Zlokalizowano ją na 26,6 km biegu rzeki Skawy, pomiędzy Wadowicami a Suchą Beskidzką. Jej wysokość sięgać będzie 54 metrów. Długość jej wyniesie 604 metry, a szerokość korony zapory 8 metrów. Korpus statyczny zapory jest wykonany z materiału żwirowego z rdzeniem glinowym zabezpieczonym płytami betonowymi od strony odwodnej. Ze spiętrzenia wody powstanie zbiornik, który będzie posiadał bardzo urozmaiconą linię brzegową i rozciągał się od Świnnej Poręby do Zembrzyce na długości około 11 km. Zalewem obejmie tereny gmin: Mucharz, Stryszów i Zembrzyce. Wody nowopowstałego jeziora rozleją się u stóp otaczających rzekę Skawę szczytów: Jaroszowickiej Góry, Upaliska, Kurczyny i Starowidza. Decyzji co do nazwy akwenu jeszcze nie podjęto. Propozycja nazwania go Jeziorem Wadowickim spotkała się ze sprzeciwem niektórych gmin, na terenie których znajdzie się planowany zbiornik.

Pierwotnie akwen w Świnnej Porębie został zaprojektowany jako zbiornik wody pitnej dla aglomeracji śląskiej. Funkcjami dodatkowymi zbiornika miały być: ochrona przed powodzią doliny Skawy, wykorzystanie energetyczne, podniesienie walorów krajobrazowych, wykorzystanie rekreacyjne zbiornika z korzyścią dla mieszkańców okolicznych miejscowości.

Zmiany ustrojowe oraz społeczno-ekonomiczne z przełomu lat 1999/2000, spowodowały zmniejszenie zapotrzebowania na wodę przez przemysł i mieszkańców Śląska. W związku z powyższym jego funkcją podstawową, przy zmienionej gospodarce, stała się ochrona przeciwpowodziowa, ochrona doliny Skawy, doliny Wisły poniżej ujścia Skawy oraz ochrona Krakowa. Retencja wód Skawy umożliwia obniżenie kulminacji fali powodziowej, która mogłaby stanowić zagrożenie dla Krakowa. Dodatkowymi funkcjami zbiornika pozostają: ochronne oddziaływanie na skutki suszy, ochrona biosfery wód Skawy przez wyrównanie przepływu poniżej zbiornika oraz wykorzystanie energetyczne i rekreacyjne.

Inwestycja pod nazwą budowa Zbiornika Wodnego Świnna Poręba składa się z czterech podstawowych zadań: budowy zbiornika, przebudowy dróg, przebudowy i modernizacji kolei (tutaj prace wydłużyły się w czasie w związku z trudnościami wynikającymi z przeniesienia torów kolejowych na trasie Kraków - Zakopane) oraz ochrony zlewni zbiornika.

Inwestorem jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie – państwowa jednostka budżetowa utworzona dla realizacji zadań z zakresu gospodarowania wodami. Instytucja podlega ministrowi właściwemu do spraw gospodarki wodnej. Wykonawcą jest SKANSKA S.A. Oddział Budownictwa Hydroinżynieryjnego w Krakowie. Firma ta wykonuje jedne z największych obiektów o znaczeniu ogólnopolskim i regionalnym. Należą do nich takie inwestycje jak: Zespół Zbiorników Wodnych Czorsztyn-Niedzica-Sromowce-Wyżne – jedno z największych sztucznych jezior w Polsce, zbiorniki wodne: Klimkówka na rzece Ropie, w Dobczycach na rzece Rabie i Czchów na rzece Dunajec. Firma przeprowadziła również rekultywację Zbiornika Rożnowskiego w miejscowości Tęgoborze wraz z podwyższeniem i umocnieniem strefy brzegowej.