Obronny dwór w Jeżowie

Dwór w Jeżowie został wzniesiony w XV wieku przez Stanisława Jeżowskiego herbu Strzemię. W XVI stuleciu kolejny właściciel, Klemens Turski herbu Gryf, nadał mu obronny charakter i dobudował wieżę. Następny „pan na Jeżowie” - Adam Susz (lub Strasz) herbu Ogończyk, zmienił charakter budowli z obronnej na mieszkalną. Przez kolejne lata dwór często zmieniał właścicieli. Przez pewien czas rezydowali tu arianie. Na przełomie XVIII i XIX wieku mieścił się w nim spichlerz. Po II wojnie światowej budynek popadł w ruinę. Został odnowiony w latach 60. XX wieku. Obecnie mieści się tu dom pracy twórczej Liceum Sztuk Plastycznych w Tarnowie, odbywają się tu również ogólnopolskie plenery malarskie twórców profesjonalnych i amatorów.

Dwór nie jest podpiwniczony - stoi na dębowych palach tkwiących w bardzo wilgotnym gruncie. Pierwotna budowla, wzniesiona na planie prostokąta (16,5 na 15 m), stanowi obecnie południową część dworu. Prawdopodobnie była ona jedno- lub dwupiętrowa, z dwoma izbami na każdej kondygnacji. Do dworu, w jego południowo-wschodnim narożu, została dobudowana wieża pełniąca wraz z poddaszem funkcję obronną. W XVI wieku dobudowana została część północna, a całość budowli obniżono. Nad wejściem do dworu widnieje tablica erekcyjna z 1544 roku z następującą inskrypcją: GDI PAN BÓG S NAMI - WSZYTKO MIECZ BĘDZIEMY.

Po przebudowie dwór miał po cztery izby na parterze i w przyziemiu, a na piętrze, nad nową, północną częścią, ulokowana została sala rycerska. Pomieszczenia wewnątrz wieży mają kształt eliptyczny. W jej przyziemiu znajdował się skarbczyk właścicieli – ściany są tam szczególnie grube, a wejście bardzo wąskie. Wewnątrz, w części południowej przyziemia i parteru znajdują się sklepienia kolebkowe, a w pozostałych pomieszczeniach drewniane stropy. We wnętrzach zachowały się kamienne portale i kominki oraz elementy sztukaterii. W sali rycerskiej, na piętrze dworu, znajduje się cenna polichromia przedstawiająca panoramę Jeżowa oraz sceny żeglarskie i myśliwskie. W kaplicy usytuowanej na parterze zachowały się polichromie z końca XVII wieku przedstawiające wizerunki świętych.

Według legendy budowla była połączona lochami z zamkiem w Bobowej. Dwór otacza park z pozostałościami fos i umocnień ziemnych.