„Babiogórska Jesień” w Zawoi
„Babiogórska Jesień”, to impreza folklorystyczna organizowana od lat we wrześniu w Zawoi pod Babią Górą. Nawiązuje do pasterskich tradycji regionu – jesiennego redyku. Jest okazją do prezentacji miejscowego folkloru i twórczości ludowej. czytaj więcej
Po raz pierwszy „Babiogórską Jesień” zorganizowano w 1985 roku przy współudziale Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Babiogórskiej (założonego w 1983 roku). Jest to impreza folklorystyczna będąca przeglądem kultury ludowej wsi podbabiogórskich, zarówno z jej północnej, jak i południowej strony. Na kolejne „Babiogórskie Jesienie” przyjeżdżały zespoły regionalne z okolicy, odbywał się kiermasz sztuki ludowej, w którym uczestniczyli tutejsi twórcy. Stopniowo program imprezy zaczęły wzbogacać zespoły zapraszane z innych regionów Polski i z zagranicy, a także grupy etniczne, których repertuar oparty jest o muzykę ludową.
Od 1992 roku „Babiogórska Jesień”, to przede wszystkim prezentacja pasterskich zwyczajów i obrzędów, organizowana w porze jesiennego redyku, czyli uroczystego powrotu stad owiec z górskich hal do zagród. Wracano wesoło, z muzyką i śpiewem. Na pasterzy oczekiwała cała wieś. Juhasi dzielili stado, oddając zwierzęta właścicielom, baca zaś rozliczał się z nimi za cały sezon, odbierając zapłatę w wędzonym serze – oscypkach. Dziewczętom i dzieciom juhasi rozdawali ulepione z sera zwierzątka – baranki, jelenie, kogutki, tzw. redykałki. Potem była wspólna zabawa – świętowanie szczęśliwego powrotu z gór.
„Babiogórską Jesień” rozpoczyna widowisko plenerowe inscenizujące jesienny redyk. Owce schodzą z jedynej w okolicy wypasowej polany, z tzw. Barankowej, położonej w Górnej Zawoi. W rejonie Babiej Góry hodowla owiec i bydła była do końca XIX stulecia podstawą bytu mieszkańców. Dzisiaj pasterskie zwyczaje i folklor prezentują wyłącznie zespoły regionalne.
W ramach „Babiogórskiej Jesieni” odbywają się, od początku jej istnienia, imprezy turystyczno-krajoznawcze oraz konkursy wiedzy o regionie dla dzieci i młodzieży, okolicznościowe wystawy, spotkania z ciekawymi ludźmi. Jest też całonocna zabawa pod gołym niebem.
Głównym organizatorem całości przedsięwzięcia jest Gminny Ośrodek Kultury przekształcony w Babiogórskie Centrum Kultury w Zawoi. Centrum co roku przygotowuje specjalny numer miejscowej gazety regionalnej „Pod Diablakiem” (Diablak, to ludowa nazwa szczytu Babiej Góry). Tym co różni „Babiogórską Jesień” od wielu podobnych przeglądów folklorystycznych i festiwali jest nawiązanie do regionalnej tradycji, coroczne odtwarzanie nieobecnego już w żywej tradycji ludowej jesiennego powrotu z hal – redyku.