Szczawnica

Szczawnica jest górskim uzdrowiskiem, położonym w kotlinie potoku Grajcarek, rozdzielającym Beskid Sądecki i Pieniny. Zwarte obszary lasów iglastych porastające zbocza górskie sprawiają, że panujący tutaj podgórski klimat jest umiarkowanie bodźcowy. Podstawowym tworzywem uzdrowiska Szczawnica są naturalne wody mineralne o właściwościach leczniczych i czynnik klimatyczny. (szczawy wodorowęglanowe, sodkowe, jodkowe)

Uzdrowiskowa historia Szczawnicy sięga pierwszej dekady XIX wieku i wiąże się z licznie występującymi na tym terenie źródłami wód o cechach leczniczych. Już w 1810 roku austriacki urzędnik dr Rhodius analizą chemiczną wykazał wysoką wartość leczniczą tutejszej wody mineralnej. Eksploatację źródła oraz butelkowanie i sprzedaż wody zapoczątkował Józef Zachwieja, który nabył tereny ze zdrojem. W roku 1824 Jan Kutschera – kolejny właściciel zdrojowiska zabezpieczył źródła i wybudował niewielką pijalnię. W 1828 roku całość dóbr zdrojowych stała się własnością rodziny Szalay.

Józef Szalay, przy wsparciu prof. Józefa Dietla, zaplanował i rozbudował kurort oraz nadał mu ostateczny kształt. Zagospodarowano wówczas wszystkie znane źródła, uruchomiono inhalatorium, unowocześniono zakłady kąpielowe, rozbudowano parki zdrojowe. Nastąpiło ożywienie gospodarcze skutkujące licznymi inwestycjami w infrastrukturę towarzyszącą uzdrowiska, co było kontynuowane przez krakowską Akademię Umiejętności, której Józef Szalay przekazał część dóbr zdrojowych w zapisie testamentowym (1876 rok). W 1884 roku w Szczawnicy oddano do użytku tzw. - Dworzec Gościnny, który był miejscem spotkań towarzyskich, koncertów i wystawień teatralnych.

W 1909 roku hrabia Adam Stadnicki – kolejny właściciel, rozbudował bazę kuracyjno-pobytową oraz ułatwił dojazd do kurortu. Liczne inwestycje doprowadziły uzdrowisko do rangi europejskiego kurortu. Działalność kuracyjną uzdrowiska Szczawnica przerwały działania drugiej wojny światowej. Kilka miesięcy po wyzwoleniu, w 1948 roku uzdrowisko zostało upaństwowione i wznowiono działalność uzdrowiska. Zbudowano nowe obiekty, głównie sanatoria branżowe.

Z występujących tutaj wód mineralnych właściwości lecznicze mają:

- „Jan” – do kąpieli mineralnych, leczenia chorób układu oddechowego,

- „Józefina” – przy nieżytach gardła i nosa, stanach zapalnych, astmie i otyłości,

- „Stefan” – w leczeniu dróg moczowych, kamicy nerkowej, nieżytów nosa,
gardła, oskrzeli, astmy,

- „Magdalena” – przy chorobach przewodu pokarmowego i otyłości,

- „Pitoniakówka” – przy chorobach układu trawienia.

Podstawowe zabiegi przyrodolecznicze, to: inhalacje solankowe, płukania gardła oraz inhalacje nosa i gardła, inhalacje ultradźwiękowe z olejkami, kąpiele mineralne, hydroterapia, masaże, gimnastyka, leczenie laserowe biostymulacyjne oraz krioterapia.

W Szczawnicy leczy się między innymi: choroby układu ruchu (choroba zwyrodnieniowa stawów i kręgosłupa, choroby kręgów szyjnych, bóle grzbietu, uszkodzenia barku, choroby reumatyczne, reumatoidalne zapalenie stawów); choroby dróg oddechowych (astma oskrzelowa, przewlekła obturacyjna choroba płuc, pylica płuc, przewlekłe stany zapalne nosa i gardła, rozedma płuc, dychawica oskrzelowa, rozstrzenie oskrzeli, przewlekłe zapalenie krtani, alergie dróg oddechowych, schorzenia aparatu głosowego); otyłość.

Uzdrowisko Szczawnica rozwija również funkcje turystyczne. Nowocześnie wyposażone obiekty lecznicze-pobytowe i doświadczony personel – zapewniają poprawę stanu zdrowia. Atrakcje krajobrazowe przyciągają aktywnych turystów o każdej porze roku.