Zdziar

Charakterystyka miejscowości

Zdziar to góralska miejscowość położona w Tatrach Wysokich na wysokości896 mn.p.m. Rozciąga się na długości5 kmw Rowie Podtatrzańskim, pod Tatrami Bielskimi i Magurą Spiską.

Została założona na przełomie XVI i XVII wieku na prawie wołoskim. Mieszkańcy zajmowali się rolnictwem, pasterstwem, wypalaniem węgla, a już od końca XIX wieku poświęcili się ruchowi turystycznemu.

Drewniane domy zrębowe w Zdziarze

Drewniane domy zrębowe w Zdziarze (tzw. drewenice) w 1977 roku zostały uznane za zespół zabytkowy architektury ludowej. W miejscowości znajduje się najwięcej zabytków architektury ludowej (łącznie aż 183) spośród wszystkich zespołów na Słowacji.

Zrąb zdziarski odznacza się oryginalnymi malowidłami na ścianach zewnętrznych. Ramy okienne są czerwone, belki są białe bądź umieszczone są na nich kropki i rozety. Łączenia pomiędzy polanami mają kolor niebieski. Z upływem czasu i pod wpływem warunków życiowych domy zrębowe się zmieniały, podobnie jak ich rzut i rozmieszczenie budynków gospodarczych. Pozostała drewniana podłoga, spadziste dachy, szczyty posiadają duży daszek chroniący fasadę przed deszczem. Oryginalny gont w niektórych budynkach zastępowano blachą.

W Zdziarze znajduje się również muzeum etnograficzne Zdziarski Dom, wybudowane na wzór oryginalnego zdziarskiego gospodarstwa z 1971 roku. Turyści mogą w nim podziwiać zdziarskie stroje, zabawki, lalki, zwierzątka domowe czy znane gęśliki podhalańskie (tzw. złóbcoki). Dom został wyposażony w typowe zdziarskie narzędzia, sztućce i meble. W części gospodarczej znajduje się otwarta już od 1973 roku restauracja.