Grekokatolicki drewniany Kościół św. Kosmy i Damiana w Lukovie

W latach 1708–1709 na północnym podnóżu Gór Czerchowskich, w miejscowości Lukov, został wybudowany drewniany grekokatolicki Kościół św. Kosmy i Damiana. Aktualny wygląd zyskał prawdopodobnie podczas rekonstrukcji w 1740 roku.

Kościół stoi na wysokim kamiennym podkładzie i jako jedyny kościół na Słowacji został podpiwniczony. Sam budynek składa się z trzech części – świątyni, nawy i sieni. Zabezpiecza je dach z gontów z trzema wieżami i krzyżami, które przewyższają budowlę i tworzą interesujący obiekt architektoniczny. Główna i jednocześnie najwyższa wieża skrywa dzwony z 1755 i 1886 roku. Interesującym elementem świątyni jest południowe wejście wbudowane bocznie w zakrytej werandzie, a nie od zachodniej strony, jak jest to zwykle w drewnianych kościołach.

Wnętrze i zdobienia kościoła mają styl barokowy, a całe piękno uzupełnia ikonostas z XVIII wieku. Niektóre ikony są jednak o wiele starsze niż sam budynek, bo pochodzą z XVI i XVII wieku. Ołtarz z centralnym obrazem nowotestamentowej św. Trójcy pochodzi z końca XVIII wieku. Kościół szczyci się również malarstwem temperowym w drewnie – malowidłem Sądu Ostatecznego z XVI wieku. Pierwotnie w świątyni znajdowały się dwie twarze Jezusa (tzw. mandyliony) z przełomu XVI i XVII wieku, a także fragmenty królewskich drzwi, aktualnie można je podziwiać w Słowackiej Galerii Narodowej w Bratysławie.

Kościół w Lukovie przeszedł w latach 2005–2006 kompletną rekonstrukcję i aktualnie jest chroniony oraz posiada status narodowego zabytku kultury.